id
stringlengths
25
34
title
stringlengths
2
61
context
stringlengths
53
1.26k
question
stringlengths
20
113
answers
dict
-8661126903215074307#6278_3_1
Америка Құрама Штаттары
Батыс жарты шарындағы ірі ел. Оның барлық жері түгелдей дерлік Солтүстік Америкада. Шығысында Атлант мұхитымен, батысында Тынық мұхитпен шайылады. Солтүстікте Канадамен, оңтүстікте Мексикамен шектеседі.
АҚШ Американың қай бөлігінде орналасқан?
{ "text": [ "Солтүстік Америкада" ], "answer_start": [ 63 ] }
-8654808275558583634#13513_3_1
Шерлок Холмс
Конан Дойль Холмс туралы төрт повесть және алпыс алты әңгіме жазған. Әңгімелердің төртеуінен басқасының бәрі Холмстың досы және өмірбаяншысы дәрігер Ватсон атынан жазылған, екеуін баяндайтын Шерлок Холмстың өзі, және тағы екеуі үшінші жақтан баяндалады. Шерлок Холмс туралы ең алғашқы екі әңгіме "Beeton"s Christmas Annual" («Битонның рождестволық жылнамасы») 1887 жылғы басылымында және 1890 жылы "Lippincott"s Monthly Magazine" («Липпинкоттың айлық журналы») басылымында жарық көрген. 1891 жылы «Странд» журналында ол туралы әңгімелер басыла бастағаннан соң Шерлок Холмс кең танымал бола бастады. Конан Дойль 1930 жылы қайтыс болғанға дейін жаңа әңгімелер шығып отырды. Оларда Холмс өмірінің 1878 -1903 жылдар аралығы суреттеледі, соңғы ісін ол 1914 жылы шешті.
Шерлок Холмс туралы алғашқы кітап қандай?
{ "text": [ "«Битонның рождестволық жылнамасы»" ], "answer_start": [ 325 ] }
-8644450830473885663#6216_3_1
Бутан
Елдің ұлттық атауы - "Друк-Юль" (дзонг-кэ འབྲུག་ ཡུལ་, вайли ʼbrug-yul, лат. Juk yü) - «айдаһар елі», сөз жоқ, Шығыс халықтары арасында белгілі ежелгі айдаһар табынуын су құдайы және ауыл шаруашылығының қамқоршысы сияқты көрсетеді. «Бутан» атауы тибеттік «"Bod + anta"» атауларының қосылуы нәтижесінде пайда болды деп саналады, мұндағы Bod - «Тибет», ал anta - «соңы, шеті», яғни «Тибеттің шеті». "Bhutan" түріндегі бұл атау хинди, непал, бенгал тілдерінде қабылданған және Тибеттің аты ретінде қолданылады.
Найзағай айдаһарының елі ретінде қай ел белгілі?
{ "text": [ "\"Друк-Юль\" " ], "answer_start": [ 21 ] }
-8634560397310262675#24623_1_1
Экономикалық ресурстар
Экономикалық ресурстар – өндірісті қамтамасыз ету көздері, құралдары деген мағынаны білдіретін іргелі экономикалық теория ұғымы.
Өндіріс факторларына сілтеме жасау үшін кейде қандай термин қолданылады?
{ "text": [ "Экономикалық ресурстар" ], "answer_start": [ 0 ] }
-8633454031635852635#132145_2_1
Абсолюттік нөлдік температура
Абсолют нөл табиғатта мүмкін болатын температураның ең төменгі шегі — 273,16 К-ге тең, яғни жүз градустық шкала бойынша алынған нөлден 273,160 төмен. Термодинамикалық температура шкаласының және абсолют нөл температурасының болуы термодинамиканың екінші бастамасы тұжырымынан шығады. Температура абсолют нөл температураға жақындаған сайын жылудың энтропия, жылу сыйымдылығы т.б. сипаттамалары нөлге жуықтайды. Температураны дәл абсолют нөл температураға жақындату — өте күрделі проблема. Дегенмен соңғы кезде абсолют нөл температурасына градустың миллиондық үлесі жетпейтіндей Температура алынды.
Кельвиндегі абсолютті нөлдің температурасы қандай?
{ "text": [ "273,16" ], "answer_start": [ 70 ] }
-8630077717399917538#550402_3_1
Жасушаның тіршілік циклі
"Пресинтетикалық кезеңде" жаңадан пайда болған жас жасуша өсіп аналық жасушаның мөлшеріне жетеді. Ол үшін жасушада құрылыс материалының(көмірсу,май және белок) синтезделуі қажет.
Жасушаның өмірлік циклінің қай фазасында жасуша жоғары белсенді және өсіп келеді?
{ "text": [ "Пресинтетикалық кезеңде" ], "answer_start": [ 1 ] }
-8613969035310364657#30730_1_1
Ортағасыр
Ортағасыр, кейде Орта ғасырлар, "(medіum acvum)" – адамзат тарихының "ежелгі дүние мен жаңа тарих" аралығындағы кезеңі.
Ортағасырлық кезеңдер қашан басталып, аяқталды?
{ "text": [ "адамзат тарихының \"ежелгі дүние мен жаңа тарих\" аралығындағы кезеңі" ], "answer_start": [ 51 ] }
-8613969035310364657#30730_2_1
Ортағасыр
Ортағасыр ұғымдын XV – XVI ғасырларда Қайта өркендеу дәуірінің итальян тарихшы-гуманистері (Ф.Бьондо, т. б.) енгізіп, ғылымда XVIII ғасырда бекіді. Ортағасыр – Батыс Еуропада феодалдықтың өмірге келіп, үстемдік құруы және ыдырай бастау дәуірі. КСРО кезіндегі тарих ғылымында Орта ғасырға құл иеленуші Рим империясының күйреуі (шартты түрде 476 жылы) мен XVII ғасырдағы ағылшын революциясына дейінгі кезең жатқызылды. Бұл Еуропада он екі ғасырға тең уақыт, ал Шығыс елдері кейіндеу дамығандықтан, бұл заңдылық сақталмайды. Ортағасыр ұғымы тарих ғылымында Еуропа тарихи деректемелеріне сай пайда болып, жете зерттелген. Дегенмен, бұл ұғым дүние жүзінің басқа аймақтарында да қолданылады. Соңғы кезде тарих ғылымында Ортағасырдың басталуы арабтардың Еуропаға шабуылы басталған кез (VIII ғасырдың басы), ал аяқталуы – Константинопольдің құлауы (1453 ж.), Американың ашылуы (1492 ж.), Германияда реформация мен шаруалар соғысы (1525 ж.) деген әр түрлі көзқарастар орын алып отыр. Ортағасыр тарихын зерттейтін ғылым медиевистика деп аталады.
Ортағасырлық кезеңдер қашан басталып, аяқталды?
{ "text": [ "(шартты түрде 476 жылы) мен XVII ғасырдағы ағылшын революциясына дейінгі", "VIII ғасырдың басы), ал аяқталуы – Константинопольдің құлауы (1453 ж.), Американың ашылуы (1492 ж.), Германияда реформация мен шаруалар соғысы (1525 ж.)" ], "answer_start": [ 326, 779 ] }
-8604737317969739469#18733_1_1
Пиза мұнарасы
Пиза мұнарасы (Torre pendente di Pisa) — 12-14 ғасырлардағы Италиядағы роман-готика архитектурасының ескерткіші. Пиза мұнарасы Пиза қаласында орналасқан. Мұнара дүние жүзіне “құлағалы тұрған мұнара” атағымен белгілі. Мұнараның құлай бастауы 1173 — 74 жылдары арх. Боннанның алғашқы үш қабатын салған кезінен басталды. 1275 жылы арх. Джованни ди Симони құрылыс жұмыстарын қайта жаңғыртып, бесінші қабатқа дейін көтерді. 1350 жылы арх. Томазо ди Андреа мұнара құрылысын аяқтап, қола шатырмен жапты. Осылайша Пиза мұнарасы сегіз бұрышты, 11 м биіктіктегі негіз үстіне орнатылған балкондары бар, 6 қабаттан тұратын қоңыраулы мұнараға айналды. Бірінші қабаты тұтас қабырғалардан тұрады. Ал үстіңгі алты қабаты аркада әдісімен, колонналармен әшекейленген. 1964 жылдан бастап бүгінгі күнге дейін мұнараны қисайған қалпында құлатпай ұстап тұруға бағытталған іс-шаралар атқарылуда.
Пиза мұнарасы қайда салынған?
{ "text": [ "Пиза" ], "answer_start": [ 0 ] }
-8601346486452561661#15501_1_1
Тропосфера
Тропосфера (грек. "τροπόσ" – бұрылыс, өзгеріс және "σφαιρα" – шар) – атмосфераның жер бетімен тығыз әрекетте болатын ең төменгі қабаты. Қалыңдығы жер бетінен қызған ауаның жоғары өрлеген ағындарының көтерілетін биіктігімен анықталады. Экваторлық ендіктерде ауа 16 – 17 км, қоңыржай белдеуде 10 – 11 км, полюстік аймақтарда 7 – 8 км биіктікке көтеріледі. Осы биіктіктер Тропосфераның жоғарғы шекарасын белгілейді. Орташа қалыңдығы 10 – 11 км. Үстіндегі стратосферадан жұқа тропопауза өтпелі қабатымен бөлінген. Атмосфераның жер бетіне таяу қабатында ауа Жердің тартылыс күшіне және газдардың сығылуына байланысты барынша тығыз орналасады. Атмосфераның бүкіл массасының 80%-ы және су буы түгелдей Тропосферада шоғырланған. Әр 100 м-ге биіктеген сайын ауаның температурасы орта есеппен 0,6С-қа төмендейді. Осы қабатта ауа райы мен климат түзуші процестер өтеді. Жерге іргелес ең төменгі қабатында ауаның температурасы тәулік ішінде және жыл бойы өзгеріп отырады. Тропосфера түгелдей Жердің географиялық қабығының құрамына кіреді.
Біз жер бетінде өмір сүретіндіктен, бұл қандай атмосфера қабаты болуы мүмкін?
{ "text": [ "Тропосфера " ], "answer_start": [ 0 ] }
-8591620116028633794#512313_2_1
Тиранозавр
Тиранозавр - бассүйегі ірі, екі аяқты жыртқыш жануар. Ұзын және ауыр құйрығы тепе-теңдік сақтау қызметін атқарған. Үлкен әрі күшті артқы аяқтарымен салыстырғанда, тырнақты екі саусағы бар алдыңғы аяқтары кішірек, бірақ мықты болған. Тероподтардың ішіндегі ең ірі өкілі және Жер тарихындағы құрлықты мекендеген ең ірі жыртқыштардың бірі. Мамандардың болжауынша Сью есімді тиранозаврдың биіктігі шамамен 12,3—12,8 метр, ал салмағы 8,4—9,5 тонна болған. Тиранозавр гадрозаврларды, цератопстарды, тіпті завроподтарды аулаған болуы мүмкін, сондай-ақ ол өлекселермен де қоректенген.
Тираннозавр жыртқыш немесе шөпқоректі ме?
{ "text": [ "жыртқыш" ], "answer_start": [ 38 ] }
-8583924588079482045#570353_1_1
Симпсондар
«Симпсондар» (The Simpsons) — америкалық телевизия тарихындағы ең ұзақ мультсериал, 28 маусымдық мультсериал 32 маусымға создырылды. Алғашқы мини-серия "Good night" «Трейси Ульман Шоуы»-нда 1987 жылы 19 сәуірде көрсетілді. Мультсериалдың толық бөлімдері 1989 жылы 17 желтоқсанда FOX телеарнасында көрсетіле бастады. «Gracie Films» «20th Century Fox» компаниясы үшін шығарады. М-сериал қазіргі уақытта 100-ден астам мемлекетте көрермендерге танымал.
Симпсондардың неше маусымы бар?
{ "text": [ "32" ], "answer_start": [ 109 ] }
-8582045408738166645#199856_1_1_1
Томас Вудро Вильсон
{{Мемлекеттік қайраткер| түс = мемлекет басшысы| Суреті = President_Wilson_1919.jpg| Сурет ені = 220| Атауы = 28-ші Америка Құрама Штаттарының Президенті| Титулы = АҚШ президенті| Реті = 28| Ту = Seal Of The President Of The Unites States Of America.svg| Ту2 = Flag of the President of the United States (1916–1945).svg| Қазақша есімі = Томас Вудро Вильсон| Шынайы есімі = {{lang-en|Thomas Woodrow Wilson}}| Басқара бастады = 4 наурыз 1913| Басқаруын аяқтады = 4 наурыз 1921| Ізашары = Уильям Тафт| Ізбасары = Уоррен Гардинг| Вице-президент = Томас Маршалл| Ту_2 = Seal of New Jersey.svg| Ту2_2 = Flag of New Jersey.svg| Титулы_2 = Нью-Джерси штатының губернаторы| Реті_2 = 34| Басқара бастады_2 = 17 қаңтар 1911| Басқаруын яқтады_2 = 1 наурыз 1913| Ізашары_2 = Джеймс Филдер| Ізбасары_2 = Джон Форт| Партиясы = Демократиялық партия| Туған жері = Стонтон, Виргиния штаты| Қайтыс болған жері = Вашингтон, Колумбия федералдық округі| Діні = пресвитерианство| Жұбайы = Эллен Акссон Вильсон (1--ші әйелі)Эдит Гальс Вильсон (2--ші әйелі)| Әкесі = Джозеф Вильсон| Анасы = Джанет Вудро| Марапаттары = {{{!}} style="background: transparent"{{!}} {{Нобельдік медаль}} Бейбітшілік саласындағы Нобель сыйлығы (1919)
1913 жылы Америка Құрама Штаттарының президенті кім болды?
{ "text": [ "Томас Вудро Вильсон" ], "answer_start": [ 337 ] }
-8560277003156086759#485521_2_1
Америка Құрама Штаттары туы
Тікбұрышты горизонтальды үлендігі бірдей бірінен кейін бірі орналасқан жеті қызыл және алты ақ түсті жолағы бар мата бөлігі. Қара көк түсті 50 бес ұшы бар ақ жұлдыз орналасқан. 13 жолақ тәуелсіз мемлекетті құрған 13 британдық колонияларды білдіреді (Делавэр, Пенсильвания, Нью-Джерси, Джорджия, Коннектикут, Массачусетс, Мэриленд, Оңтүстік Каролина, Нью-Гэмпшир, Виргиния, Нью-Йорк, Солтүстік Каролина, Род-Айленд). Көк түсті крыж одақты білдіреді. Көк крыждағы жұлдыздар саны штаттардың санына сәйкес (қазір олардың саны 50). Қызыл түс шыдамдылық пен батырлықты білдіреді; қара көк түс — зейінділікті, әділеттілікті, сақтықты; ақ түс — пәктік пен тазалықты білдіреді. Тудың ені мен ұзындығының қатынасы 10:19.
Америка Құрама Штаттарының туында қанша жолақ бар?
{ "text": [ "13" ], "answer_start": [ 177 ] }
-8549656394847323396#126116_1_1
Сақиналар әміршісі (роман)
«Сақиналар әміршісі» (The Lord of the Rings) – ағылшын жазушысы Дж.Р.Р. Толкиеннің романы. Фэнтези жанрындағы танымал романдардың бірі. «Хоббит» романының жалғасы. Негізінен бір бүтін кітап, көлемінің үлкендігінен баспа кезінде оны үш кітап етіп жарыққа шығарады: «Сақина бауырластығы», «Қос қамал» және «Патшаның оралуы». XX ғасырдың ең үздік әрі танымал кітаптарының бірі. Әлемнің 38 тіліне аударылған. Кітаптың мазмұн желісімен режиссер Питер Джексон фильм түсіреді, кино жоғары деңгейден көрініп, кассалық фильмдер қатарына қосылады. Толкин ағылшын эпосын құру мақсатында жазған романын 1937 жылы бастап, 1948 жылы бітірген. Алайда бірқатар қиыншылықтарға байланысты кітап тек 1954-1955 жылдары ғана жарық көреді. Кітапқа қатысты жақсы пікірлер айтылған.
Сақиналардың иесі кітаптары қашан жазылды?
{ "text": [ "1937 жылы бастап, 1948 жылы бітірген" ], "answer_start": [ 591 ] }
-8546474588134432078#15634_1_1
Гибрид
Гибрид, будан (hіbrіda — будан, қоспа) — генотипінде айырмашылығы бар екі организмді будандастырудан (шағылыстырудан) алынған жаңа организм. Оны өсімдіктерде екі бөлек түрден, екі бөлек туыстан немесе бір түрге жататын формалар арасынан, ал жануарларда екі бөлек түрге, екі бөлек туысқа жататын организмдерден алуға болады. будан ғылымда латынша Ғ әрпімен белгіленеді. Ғ= А х В. Мұнда А — аталығы, В — аналығы, х — будандастыру (шағылыстыру); қазақша Будандастыру.
Әр түрлі түрлерге жататын екі ата-ананың қиылысуы деп аталады?
{ "text": [ "Гибрид, будан" ], "answer_start": [ 0 ] }
-8544788932971932781#95328_1_1
Йеллоустон ұлттық саябағы
Йеллоустоун ұлттық саябағы (Yellowstone National Park) — дүние жүзіндегі ең алғашқы ұйымдастырылған ұлттық саябақ (1872). АҚШ-тың Солтүстік-батысындағы Вайоминг, Монтана және Айдахо штаттарының жерінде орналасқан. Нақтырақ айтқанда Йеллоустоундық кальдераның үстінде орналасқан. Аумағы 9 мың км<sup>2</sup>.
Йеллоустоун ұлттық саябағына Айдахо штатының бөліктері кіреді Монтана және?
{ "text": [ "Вайоминг" ], "answer_start": [ 152 ] }
-8528251489483289155#123310_1_1
Ричард Никсон
Ричард Милхауз Никсон (Richard Milhous Nixon; 9 қаңтар 1913, Йорба-Линда, Калифорния — 22 сәуір 1994, Нью-Йорк) —Америка Құрама Штаттарының 37- президенті (1969—1974), АҚШ-тың 36- вице-президенті (1953 — 1961), президенттік мерзімінің соңына дейін отырып, қызметінен босаған жалғыз АҚШ Президенті.
1970 жылы Америка Құрама Штаттарының президенті кім болды?
{ "text": [ "Ричард Милхауз Никсон" ], "answer_start": [ 0 ] }
-8527167228068096526#88813_1_1
Қаржы директоры
Қаржы директоры - ұйымның қаржы саясаты үшін жауап беретін қаржы ағынын оңтайланру міндеттерін шешетін лауазымды адам. Оған бас бухгалтердің қызметі (бухгалтерлік есеп, қаржы жоспарлауы мен бюджет) және қаржы бөлімі (кассадағы нақты ақша, бағалы қағаздар, несие саясаты бағынады. Шағын және орта ұйымдарда қаржы директорының міндетін бас бухгалтер атқарады.
Тіркелген ұйымды қаржылық басқаруға кім жауапты?
{ "text": [ "Қаржы директоры " ], "answer_start": [ 0 ] }
-8526220147866586435#159459_2_1
Mercedes-AMG
AMG аббревиатурасы— A және M сәйкесiнше Ауфрехт пен Мельхер тегтерінің алғашқы әріптері. Үшінші G — Ханс-Вернер Ауфрехт туған Штутгарт қаласына арналған.
Mercedes benz-те amg нені білдіреді?
{ "text": [ "Ауфрехт", "Мельхер", "Штутгарт" ], "answer_start": [ 40, 52, 126 ] }
-8515842089683749950#70212_1_1
Сүйелді дене немесе күсті дене
Сүйелді дене немесе күсті дене (мозолистое тело) (corpus callosum, лат. corpus — дене, callosum — сүйел, күс) — үлкен ми сыңарларын байланыстырып түрған милық ақзат. Ол мидың екі жарты шарының арасын- дагы үзынша сай табанында орналасады.
Мидағы каллозум денесі қай жерде орналасқан?
{ "text": [ "сай табанында" ], "answer_start": [ 213 ] }
-8505549155426879966#197871_3_1
Құтқарушы Иса Мәсіх мүсіні
Стеаниттен (сабын тастан) және бетоннан құйылған. 1921 жылы Бразилияның тәуелсіздігінің жүз жылдығына арнап, инженер Эктор Силва да Коста жасаған.
Құтқарушы Мәсіхтің мүсінін кім салған?
{ "text": [ "Эктор Силва да Коста" ], "answer_start": [ 117 ] }
-8502297928156307412#100371_1_1
Массаның сақталу заңы
Масса Тұрақтылық Заңы, масса сақталу заңы, реакцияға қатысқан заттар (реагенттер) массаларының қосындысы реакция нәтижесінде түзілген заттар (өнімдер) массаларының қосындысына тең.Химиялык реакция кезінде реакцияға түскен заттардың молекулалары бұзылып, оны кұраушы атомдар басқаша топтасып жаңа молекулаларды түзеді. Реакция барысында атомдардың сандары өзгермейді, сондықтан олардың массалары да өзгермеуге тиісті. <br>Реакцияға қатысқан заттардың массасы реакция нәтижесінде түзілген заттардың массасына тең болады. Бұл тұжырым зат массасының сақталу заңы деп аталады.<br>Оны тәжірибе жүзінде орыс ғалымы М.В. Ломоносов 1748 жылы ашқан, ал француз ғалымы А. Лавузье де 1789 жылы осындай қорытындыға келген.Бұл заңның жаратылыстану ғылымдары үшін маңызы өте зор, химия ғылымында сандық катынастарды пайдаланудың өзі осы заңға негізделеді.<br>1. Барлық химиялық теңдеулер осы заңның негізінде кұрылады.<br>2. Бүл заң жаратылыстың жалпы заңының бір көрінісі: жоқтан бар пайда болмайды, бар нәрсе із-түзсіз жоғалып кетпейді.<br>3. Осы заңды пайдаланып, сандық есептер шығаруға болады.
Массаның сақталу заңын кім тұжырымдады?
{ "text": [ "А. Лавузье" ], "answer_start": [ 670 ] }
-8502297928156307412#100371_2_1
Массаның сақталу заңы
1774 — 1789 жылдары француз химигі Антуан Лавуазье, өзі жасаған күрделі тәжірибелерге сүйене отырып, тұжырымдаған. Мыс., 32 г оттек пен 4 г сутек қосылғанда 36 г су түзіледі; 2Н2+О2=2Н2О. Мұндағы реакцияға түскен реагенттердің жалпы массасы (36 г) реакция нәтижесінде түзілген өнімнің массасына (36 г) тең.
Массаның сақталу заңын кім тұжырымдады?
{ "text": [ "Антуан Лавуазье" ], "answer_start": [ 35 ] }
-8501299253988477369#550347_2_1
Жер бедерін бейнелеу сызықтары
Жер бедері жергілікті жердің планында және топографиялық карталарда горизонтальдар, шартты белгілер және биіктерді жазу арқылы бейнелейді. Құрлық бетіндегі абсолют биіктіктері бірдей нүктелерді қосатын қисық-тұйық сызық "горизонтальдар" деп аталады.
Бірдей биіктіктегі нүктелерді қосатын сызық?
{ "text": [ "\"горизонтальдар\"" ], "answer_start": [ 220 ] }
-8498949300061434081#45542_1_1
Фортепиано
Фортепиано (fortepіano, "forte" — қатты және "pіano" — ақырын) — ішекті соқпалы-клавишті рояль мен пианино музыкалық аспабының жалпы атауы. Фортепианоның алғашқы үлгісін Италияда Б.Кристофори 1709 — 11 ж. жасап шығарды. Фортепианоның екі түрі (рояль мен пианино) бар. Осы заманғы клавишті механикасы бар рояльды 19 ғасырдың басында С.Эрар (Парижде) ойлап тапқан. Фортепианоның екі педалі болады, ол дыбысты қатты немесе жайлап шығару үшін қолданылады; дыбыс көлемі 7 октава. Фортепианоның дыбыс шығаратын соқпалы балғашықтары мен ішектері сырт кескіні құстың қанатындай типылданған сандық ішіне орналастырылады. Фортепианоның ұзындығы 150-ден 270 см-ге дейін, ал ені 150 см болады. Фортепианода ойнау үшін арнайы көптеген музыкалық шығармалар (мысалы, Л. ван Бетховен, “Апассионата” сонатасы; Ф.Шуберт, “Фантазия”; Р.Шуман, “Симфониялық этюдтер”; Ф.Лист, “Кезбешілік жылдары”, т.б.) жазылды. Музыкалық орындаушылық өнерде үздік пианиношылар есімі белгілі. Олардың қатарында: Лист (Венгрия), Э.Г. Гилельс, А.Б. Гольденвейзер, К.Н. Игумно, Л.Н. Оборин, С.Т. Рихтер, В.Д. Ашкенази (Ресей), Ж.Әубәкірова, Г.Қадырбекова (Қазақстан), т.б. бар.
Фортепианоны кім ойлап тапты және қай жылы?
{ "text": [ "Б.Кристофори", "1709 — 11 ж." ], "answer_start": [ 179, 192 ] }
-8492009711467415278#559958_3_1
Волан-де-Морт
Шынайы есім Voldemort-тің ата-тегі французша. «vol de mort» — «өлім ұшуы» француз сөз тіркесіне ұқсас. Волан-де-Морт— шын аты «Том Марволо Реддлдің» анаграммасы («Tom Marvolo Riddle ⇒ I am Lord Voldemort»). Сиқыршылар әлемінде Волан-де-Морттан бәрінің қорқатыны соншалықты, тіпті оның атын атамайды. Кейіпкерлердің көбісі оны «Атын-атауға-болмайтын» немесе «Өзің-кім-екенін-білесің» деп атайды. Волан-де-Морт — Кадм Певереллдың ұрпағы, ал сиқыршылардың бәрі бір бірімен туысқан болғандықтан, ол Хәрри Поттердің алыс туысқаны. Оған қоса, ол Салазар Слизериннің ұрпағы. Том Реддл қаны аралас, бірақ ол бұны мұқият бүркемелейді.
Гарри Поттер-айтуға болмайтын есім?
{ "text": [ "Волан-де-Морт" ], "answer_start": [ 103 ] }
-8488754574291028861#508423_1_1
WhatsApp
WhatsApp — смартфондарға арналған мессенджер. Мәтіндік хабарландыру, сурет, видео және аудио жөнелтуге болады. Android, BlackBerry OS, BlackBerry 10, iOS, Series 40, Symbian (S60) және Windows Phone сияқты платформаларда жұмыс істейді. Мессенджерді жасаған компанияның негізін Ян Кум (Jan Koum) және Брайан Эктон (Brian Acton) 2009 жылы Калифорния штатында құрған. Компанияда 55 қызметкер жұмыс істейді.
What ' s up негізін қалаушы кім?
{ "text": [ "Ян Кум (Jan Koum) және Брайан Эктон (Brian Acton)" ], "answer_start": [ 277 ] }
-8485074740225840902#38925_1_1
Көтергіш күш
Көтергіш күш — сұйық не газ ішінде қозғалған денеге сол орта тарапынан әсер ететін күш. Дене қозғалысына перпендикуляр және ауырлық күшін теңгеретін К. к. ауада одан әлдеқайда ауыр дененің (мыс., ұшақтың) ұшуына мүмкіндік береді. Бұл күштің шамасы атака бұрышының (ұшақ қанатының астыңғы беті мен оның ұшу бағыты арасындағы бұрыш) мәні бойынша сипатталады. Алғашқыда бұл бұрыш өскен сайын (ұшақ қанатының кейбір пішіндері үшін 15-қа дейін) К. к-тің шамасы да артады. Атака бұрышы белгілі бір шамаға жеткен соң, қаптай аққан ағынның қанаттың үстіңгі қабатынан үзілуіне байланысты К. к. күрт төмендейді. К. к-тің шамасы (F) былай анықталады: F = cyS2/2, мұндағы су – К. к-тің өлшемсіз коэфф-і,  мен S – дененің жылдамдығы мен дене бетінің ауданы,  – ортаның тығыздығы. К. к-тің пайда болу себебін алғаш рет 1904 ж. орыс ғалымы Н.Е. Жуковский түсіндірді (қ. Жуковский теоремасы). К. к. терминін кейде гидростатикалық К. к. ретінде де пайдаланады. Бұл жағдайда оны сүйемелдеуші күш деп атайды.
Ұшақтың қанаты көтергішті қалай жасайды, физиканың қандай тұжырымдамасы қолданылады?
{ "text": [ "атака бұрышының" ], "answer_start": [ 248 ] }
-8480565164032921020#3758_1_1_1
Еліктеу сөз
Еліктеу сөздер — табиғат құбылыстары мен жан-жануарларда болатын әр алуан дыбыстарға және олардың сын-сипат, қимыл-әрекеттеріне еліктеуден туған сөздер. Қазақ тілінде еліктеу сөздердің екі түрі бар: *1) еліктеу есту қабілеті арқылы пайда болған еліктеуіш сөздер: тарс-тарс, салдыр-гүлдір, дыр-дыр, гүрс, шолп; *2) еліктеу көру қабілеті арқылы пайда болған бейнелеуіш сөздер: жалт, жарқ, лып, маймақ, көлбең. ербең-ербең. Олар көмекші етістікпен (ет-)тіркесіп күрделі мүшенің құрамына кіреді. Жеке тұрып сөйлемде көбінесе пысықтауыш, анықтауыш кызметін атқарады. Мысалы: Мырс етіп күлді. Бүлк-бүлк желіс. Ол күрт бұрылды. Интонацияның елеулі мәні бар. "Мысалы": Рақмет үндемей отырып қалды (С. Ерубаев). Жаз. Шаңқай түс мезгілі (М. Әуезов).Еліктеу сөздер семантикалық жағынан алғанда# біріншіден, табиғатта ұшырайтын сан алуан құбылыстар мен заттардың бір-бірімен қақтығысу я соқтығысуларынан туатын, сондай-ақ, неше түрлі жан-жануарлардың дыбыстау мүшелерінен шығатын әр қилы дыбыстарға еліктеуден пайда болған түсініктерді білдірсе, #е кіншіден, сол табиғатта ұшырайтын сан алуан құбылыстар мен заттардың және неше түрлі жан-жануарлардың сыртқы сын-сипаты мен қимыл-әрекеттерінің де қилы-қилы көрінінстерінен пайда болатын түсініктерді білдіреді.
Сөз қалай естілсе, ол қалай аталады?
{ "text": [ "Еліктеу сөздер" ], "answer_start": [ 0 ] }
-8480244937583092730#58967_1_1
Десублимация
Десублимация - заттың бу күйінен тікелей қатты күйге ауысуы; сублимацияға қарсы процесс.
Қатты заттың газға айналу процесі?
{ "text": [ "сублимацияға" ], "answer_start": [ 61 ] }
-8479283000582344729#40609_1_1
Ажал аңғары
Ажал аңғары Өлім аңғары — АҚШ-тың оңтүстік-батысында, Мохаве шөліндегі (Калифорния штаты) сусыз аңғар. Ол Үлкен Алаптың оңтүстігіндегі Аларгос пен Панаминт жоталары аралығында орналасқан. Ұзындығы солтүстік-батыстан оңтүстік-шығысқа қарай 250 км-ге созылып жатыр және ол Солтүстік Америкадағы теңіз деңгейінен ең төмен орналасқан жер — 85 м. Мұнда Батыс Жарты шардағы ең жоғарғы температура байқалған (56,7ӘС). Ажал аңғарының атауы осы жерде 1849 жылы бір топ алтын ізденушілердің су таппай ажалға ұшырауынан шыққан. Аңғарда ауданы 840 мың га болатын, негізі 1933 жылы құрылған ұлттық табиғи саябақ бар.“Қазақ Ұлттық Энциклопедиясы”, 1-томСанат:АҚШ географиясы
Өлім алқабындағы рекордтық температура қандай?
{ "text": [ "56,7ӘС" ], "answer_start": [ 402 ] }
-8477786886542071593#609124_1_1
Белсенді тасымал
Белсенді тасымал — бұл энергия жұмсаумен бірге жүретін молекулалар мен иондардың концентрация градиентіне қарсы мембрана арқылы тасымалы болып табылады. Бұл қозғалыс әдетте бір бағытты, ал диффузия екі бағытта да бола алады. Энергия көзі ретінде АТФ қолданылады. АТФ тыныс алу процесі кезінде түзілетін қосылыс, сондықтан белсенді тасымал тыныс алу болмаса жүзеге аспайды. Белсенді тасымал плазмалық мембранада орналасқан нәруыз-тасымалдаушылар арқылы жүзеге асады. Бұл нәруыздарға, жеңілдетілген диффузияға қатысатын нәруыздармен салыстырғанда, конформацияның өзгеруі үшін энергия қажет.
Жасушалар белсенді тасымалдау үшін энергияны қайдан алады?
{ "text": [ "мембрана" ], "answer_start": [ 112 ] }
-8470425805371371696#485521_2_1
Америка Құрама Штаттары туы
Тікбұрышты горизонтальды үлендігі бірдей бірінен кейін бірі орналасқан жеті қызыл және алты ақ түсті жолағы бар мата бөлігі. Қара көк түсті 50 бес ұшы бар ақ жұлдыз орналасқан. 13 жолақ тәуелсіз мемлекетті құрған 13 британдық колонияларды білдіреді (Делавэр, Пенсильвания, Нью-Джерси, Джорджия, Коннектикут, Массачусетс, Мэриленд, Оңтүстік Каролина, Нью-Гэмпшир, Виргиния, Нью-Йорк, Солтүстік Каролина, Род-Айленд). Көк түсті крыж одақты білдіреді. Көк крыждағы жұлдыздар саны штаттардың санына сәйкес (қазір олардың саны 50). Қызыл түс шыдамдылық пен батырлықты білдіреді; қара көк түс — зейінділікті, әділеттілікті, сақтықты; ақ түс — пәктік пен тазалықты білдіреді. Тудың ені мен ұзындығының қатынасы 10:19.
Бүгін Америка туында қанша жұлдыз бар?
{ "text": [ "50" ], "answer_start": [ 140 ] }
-8465256012510180613#585904_4_1
Samsung Galaxy S8
=== Аппараттық қамтамасыз ету ===Samsung Galaxy S (серия)Смартфонда 64-битті сегіз ядролы Exynos процессорымен 8895V (еуропалық нұсқасында) бар. Солтүстік Америка нұсқасында сегіз ядролы 64-биттік Qualcomm Snapdragon 835 процессоры орнатылған, сондай-ақ 10 нм техпроцессінде орындалған. Графикалық процессорі ретінде Mali-G71 MP20 (еуропалық нұсқасында) және Adreno 540 (солтүстік американдық нұсқасы) орнатылған. Жедел жады: 4 ГБ (LPDDR4); ішкі жады 64 ГБ (UFS 2.1). 256 ГБ-қа дейін microSD-ді қолдайды. Сондай-ақ, бұрынғы моделіндегідей әмбебап слоты бар: SIM+SIM немесе SIM+microSD.Сымсыз байланыс: 802.11 a/b/g/n/ac 2.4 G+5GHz, VHT80 MU-MIMO,Bluetooth®v5.0 (LE 2Mbps-қа дейін),ANT+,USB Type C,NFC, GPS, GLONASS,Beidou. Батарея сыйымдылығы Galaxy S8 3000 мАс, Galaxy S8+ — 3500 мАс. Екі моделі де сымсыз зарядтауды қолдайды. Алдыңғы камерасы ретінде 12 мегапиксельді модуль пайдаланылады, объектив, диафрагмасы f/1,7 пиксель мөлшері 1,4 мкм, фазалық автофокус Dual Pixel технологиясымен және оптикалық тұрақтандырумен жабдықталған. Фронтальды камерасы 8 мегапиксельді сурет түсіруге рұқсат етеді. Смартфон габариттері: 148,9 х 68,1 х 8 мм - Galaxy S8, 159,5 х 73,4 х 8,1 мм - Galaxy S8 Plus. Салмағы: 152 г - Galaxy S8, 173 - Galaxy S8 Plus
Samsung galaxy s8-де неше мегапиксель бар?
{ "text": [ "12 мегапиксельді " ], "answer_start": [ 853 ] }
-8449375756531108124#11670_1_1
Бостандық ескерткіші
Бостандық ескерткіші (Statue of Liberty) — Солтүстік Америкадағы ағылшын иелігіндегі жерлердің азаттық күресіндегі Франциямен болған одақтастыққа ескерткіші ретінде Францияның АҚШ-қа тартқан сыйлығы.
Француздар бірінші кезекте Бостандық мүсінін кімге ұсынды?
{ "text": [ "АҚШ-қа" ], "answer_start": [ 176 ] }
-8448328777583212664#559003_1_1_1
Оз әлемінің таңғажайып сиқыршысы
* «Оз әлемінің сиқыршысы» – 1900 жылы жазылған, балалар әдебиетінің озықтуындыларының бірі саналатын кітап. Авторы- Лаймен Фрэнк Лаум.Төлнұсқасы – «The Wizard of Oz». Александр Волков орыс тіліне«Волшебник Изумрудного города» атпен аударып шығарды. 1982 жылы «Озәлемінің сиқыршысы» атты кітап экран бетіне жарық көрді.* Қысқаша мазмұныБұл кітапта Дороти атты қыздың басынан өткен оқиғалары баяндалады.Дороти жетім қыз, бірақ Генри көкесі мен Эм тәтесімен және оның сүйіктікүшігі Тото да бірге тұрып жүрді. Бір күні Дороти тұрып жатқан үйді құйынкөтеріп Манчкиндер еліне әкеледі. Құлап келе жатып үй жауыз жауызмыстанның үстіне келіп құлайды да, манчкиндер елін жауыздықтанқұтқарды. Бұл іске риза болған солтүстіктің мейірімді мыстаны Доротигесиқырлы етік береді және бұл сиқырлы етік арқылы кез келген жерге баруғаболады. Билеуші Доротидің Манчкиндер елінде қалғанын қаласа да, Доротиөз еліне қайтқысы келді . Мейірімді мыстан Доротиге тек Оз әлемініңсиқыршысы ғана көмектесе алатындығын айтады және Оз әлемініңсиқыршысына тек сары кірпіштер көмегімен бара аласың деп жол ңұсқапжібереді. Жолда Дороти ағашқа асылып тұрған тұлыбты көреді. Тұлыб өзіндеми болғандығын қалайды. Дороти тұлыбқа өзімен жүруді өтінеді, себебі, Оз
Оз сиқыршысы кітабын кім жазды?
{ "text": [ "Лаймен Фрэнк Лаум" ], "answer_start": [ 116 ] }
-8444207270374349609#541014_2_1
Орудия смерти(кітабы)
"Орудия смерти немесе Өлім қаруы " циклы алғашқы "Город костей" атты кітап басылып шыққанда, яғни 2007 жылдың 27 наурызында басталды. Ең соңғы "Город небесного огня" деп аталатын кітабы 2014 жылдың 6 мамырында басылып шықты.Циклге кіретін кітаптар:*«Город костей» "(27 наурыз,2007"*«Город праха» "(25 наурыз,2008)"*«Город стекла» "(24 наурыз,2009 )" «Город падших ангелов» "(5 сәуір,2011)"*«Город потерянных душ» "(8 мамыр,2012)"*«Город небесного огня» "(27 мамыр,2014)"
Өлім құралдары сериясы қашан шықты?
{ "text": [ "2014 жылдың 6 мамырында " ], "answer_start": [ 186 ] }
-8434964983434981417#558394_1_1
Үлкен үміттер
Үлкен үміттер "(Great Expectations)" — тұңғыш рет 1860 жылы шығарылған Чарльз Диккенстің романы. Оның ең танымал шығармаларының бірі, роман бойынша түрлі театрлық қойылымдар мен экранизациялар қөп.
Үлкен үміттер роман ретінде қашан жарық көрді?
{ "text": [ "1860 жылы " ], "answer_start": [ 50 ] }
-8428361770983265998#197944_2_1
Ганг
Ганг, Га́нга (गंगा, ), — әлемде суы мол өзен, Амазонка мен Конго кейiн және ен ұзын (Ұзындығы — 2700 км) оңтүстік азияда. Өзен Батыс Гималайда басталады, одан ары солтүстік-шығыста Инд-Ганг ойпатыда ағады және Бенгал шығанаққа құйяды. Өзенінің бассейн ауданы — 1 060 000 км². Бұрынғы уақыттан бері өзен қасиет болып тұр. Оның жағасында әр-түрлі қажылық жасайды. Біздің күнге дейін Индуисттер өзенде ырымдарды жасайды. Өзен жер суару пайдаланады және ол кеме жүреді. Гангтың бассейні 1 миллион аса км², мүнда өте көп адамдар тұрады. Үндістанның алғашқы премьер-минстрі — Джавахарлал Неру Үндістанды аша 1946 жылда жазылды:
Ганга өзенінің жалпы ұзындығы қандай?
{ "text": [ "2700 км" ], "answer_start": [ 96 ] }
-8425428266403419425#53711_2_1
Позитивизм
Позитивизм 19 ғасырдың 30-жылдарында қалыптасты. Позитивизм негізін салған француз ойшылы О.Конт. Позитивизмнің алғашқы өкілдері: Э.Литтре, Г.Н. Вырубов, П.Лаффит, И.Тэн, Дж.С. Милль, Г.Спенсер болды. Позитивизм жаратылыстану және қоғамдық ғылымдардың методологиясына елеулі ықпал етті. Позитивизмнің кейінгі дамуы барысында махизм, неопозитивизм, аналитикалық философия қалыптасты.
Позитивизм терминімен кім тығыз байланысты?
{ "text": [ "Э.Литтре", "Г.Н. Вырубов", "П.Лаффит", "И.Тэн", "Дж.С. Милль", "Г.Спенсер" ], "answer_start": [ 130, 140, 154, 164, 171, 184 ] }
-8425268683122564824#15991_1_1
Көкбауыр
Көкбауыр (σπλήν—splḗn, Spleen, Селезенка) — 1) омыртқалы жануарлардың құрсақ қуысына орналасқан органы; қан түзуге, зат алмасуына қатысады; иммунобиологиялық және қорғаныш функциясын атқарады; 2) отқа қуырылған көк бауырды сөкпен жаншып, май салып дайындаған.
Көкбауыр денеде қай жерде орналасқан?
{ "text": [ "құрсақ қуысына" ], "answer_start": [ 70 ] }
-8425268683122564824#15991_2_1
Көкбауыр
Көкбауыр – адам ағзасындағы құпиясы ашылмаған мүшелердің бірі. Екінші атауы – талақ. Салмағы 100-150 грамм. Бір қызығы, ішастар қуысында орналасатын көкбауырсыз адам өмір сүре береді.
Көкбауыр денеде қай жерде орналасқан?
{ "text": [ "ішастар қуысында" ], "answer_start": [ 120 ] }
-8421640039041295691#195380_1_1
Питер Джексон
Пи́тер Роберт Дже́ксон (Peter Robert Jackson); Жаңа Зеландияда дүниеге келді. Ол Жаңа зеландиялығы кинорежиссёр, сценарист, актёр және продюсер. Сақиналар билеушісі (кинотрилогия) трилогияның арқасында Питер Джексон дүние жүзiне жария болды.
Сақиналар әміршісінің режиссері кім?
{ "text": [ "Питер Джексон" ], "answer_start": [ 202 ] }
-8418705034911363491#13513_2_1
Шерлок Холмс
Шерлок Холмс — атақты әдеби кейіпкер, 19-шы ғасырдың аяғы, 20-шы ғасырдың басында өмір сүрген деп бейнеленген детектив. Ол туралы алғашқы басылым 1887 жылы жарыққа шыққан. Оның авторы — Шотландияда туып-өскен жазушы және дәрігер Артур Конан Дойль. Шерлок Холмс Лондонда тұратын жеке детектив, ол "детективті пайымдау" және "абдуктивті пайымдау" атты тәсілдерді және мұқият бақылауды қолдана отырып қиын қылмыстық істерді шешумен айналысады.
Шерлок Холмс бұл әңгімелерде қалай танымал?
{ "text": [ "жеке детектив" ], "answer_start": [ 278 ] }
-8408678714835356650#648935_2_1
Бхимрао Рамджи Амбедкар
Бхимрао Рамджи Амбедкар (English: Bhimrao Ramji Ambedkar; Marathi: भीमराव रामजी आंबेडकर) (14 сәуір 1891 - 6 желтоқсан 1956), сонымен қатар Доктор. Бабасахеб Амбедкар, үнді заңгері, экономист, саясаткер және әлеуметтік реформатор болған. Ол Далит буддистік қозғалысын шабыттандырды және қол тигізбейтіндерге (далиттерге) қатысты әлеуметтік кемсітушілікке қарсы үгіт-насихат жүргізді. Ол сондай-ақ әйелдер мен еңбек құқықтарын қолдады. Ол тәуелсіз Үндістанның алғашқы заң және әділет министрі, Үндістан конституциясының сәулетшісі және Үндістан Республикасының негізін қалаушы болды.
Үндістан Конституциясының әкесі кім?
{ "text": [ "Бхимрао Рамджи Амбедкар" ], "answer_start": [ 0 ] }
-8407355276997327430#18381_1_1
2006 жылғы Қысқы Олимпиада ойындары
XX қысқы олимпиялық ойындар — 2006 жылы ақпан айының 10-26-сы аралығында Туринде (Италия) өтті. Ойындарды өткізуге Клатенфурт (Австрия), Попрадтатра (Словакия), Сион (Швейцария), Закопаяне (Польша) қалалары үміткер болып конкурсқа түскен еді. XIX қысқы Олимпиялық ойындарға 80 елден 2508 спортшы (960 әйел) қатысты. Спорттың 15 түрінен медальдар 84 комплекті сарапқа түсті. Олимпиялық ойындарды Италия президенті Карло Чамни ресми түрде ашты. Туриный Олимпиялық медальдарын 26 мемлекеттің спортшылары, оның 18 мемлекеті алтын медальды өз елдеріне алып қайтты.
Италияда қысқы Олимпиада ойындары қайда өтті?
{ "text": [ "Туринде (Италия) өтті." ], "answer_start": [ 73 ] }
-8395400621672926721#532000_1_1
Циркадалық ритм
Циркадалық ритм немесе Циркадиандық ритм (circa — маңайы, қасы және dies — тәулік, күн) — барлық жануарларды болатын ішкі сағат, яғни ағзадағы биологиялық үрдістердің циклдік ауысуын реттеп отыратын тәулік ішінде 24 сағаттық ұзақтықтағы ритм болады.
24 сағаттық цикл ішінде жүйелі түрде өзгеретін биологиялық процестер деп аталады?
{ "text": [ "Циркадалық ритм немесе Циркадиандық ритм " ], "answer_start": [ 0 ] }
-8389494065836841182#18357_1_1
1988 жылғы Жазғы Олимпиада ойындары
XXIV жазғы олимпиада ойындары (кор: 제24회 올림픽경기대회; ағылш: "Games of the XXIV Olympiad") — Корея астанасы Сеул қаласындағы XXIV жазғы олимпиада ойындары 1988-ші жылғы қыркүйектің 17-і мен казанның 2-і аралығында өтті. Олимпиадаға 159 елден 8465 спортшы қатысты.
1988 жылғы Олимпиада қай қалада өтті?
{ "text": [ "Корея астанасы Сеул" ], "answer_start": [ 89 ] }
-8386404126493325707#483872_1_1
Кіші Азия
Кіші Азия (Anadolu — Анадолы, Анатолия) — Азияның батыс бөлігіндегі түбек, қазіргі Түркия территориясының ортаңғы бөлігі. Батыстан шығысқа қарай ұзындығы 1000 км-ден астам, ені 400 км-ден 600 км-ге дейін. Аумағы шамамен 506 мың км².
Анадолы әлем картасында қайда орналасқан?
{ "text": [ "Азияның батыс бөлігіндегі" ], "answer_start": [ 42 ] }
-8385738099186959421#642300_1_1
Азаматтық құқықтар қозғалысы
Азаматтық құқықтар қозғалысы (Civil rights movement, Американдық азаматтық құқықтар қозғалысы) — афроамерикандардың АҚШ-та заңдастырылған нәсілдік дискриминацияны, дисфранчизацияны және нәсілдік сегрегацияны тоқтату үшін жүргізген тарихи күресі. Бұл қозғалыс ХІХғ аяғындағы Қайта құру дәуірінде басталды, дегенмен 1960 жылдар ортасында ұзаққа созылған нақты әрекеттер мен қарапайым наразылықтардан кейін ең үлкен заңнамалық жетістіктерге қол жеткізді. Қоғамдық қозғалыстың зорлық-зомбылықсыз қарсылық науқандары нәтижесінде барлық американдықтар адам құқықтары тұрғысынан бірдей федералдық заңдардың жаңа қорғауына ие болды.
Азаматтық құқықтар қозғалысы қашан қарқын алды?
{ "text": [ "ХІХғ аяғындағы" ], "answer_start": [ 259 ] }
-8385413698952068139#571380_1_1
Геоцентризм
Геоцентризм - Күн системасының құрылымы жөніндегі жалған ілім, оған сәйкес Жер әлемнің қозғалмайтын орталығы, ал оны айнала Күн, жұлдыздар, планеталар қозғалады деп есептеледі. Дүниенің геоцентрлік бейнесінің негізгі қағидаларын Аристотель мен Птолемей жасады. Геоцентризм бір жарым мың жыл бойы өзінің үстем ілім болуына негізінен дін мен теологияға қарыздар. Ол Таураттық антропоцентризммен сай келеді, креационизммен оңай үйлесті. Өз кезегінде дүниенің геоцентрлік бейнесі Таураттық космологиямен сәйкес келді. Осы себепті Геоцентризмді шіркеу өзгермейтін догма дәрежесіне көтерді және оны қайта қараудың кез келгені ең ауыр қылмыс ретінде жазаланды. Поляктың ұлы ғалымы Николай Коперниктің 1543 жылы жарық көрген "Аспан сфераларының айналуы" деген кітабы Геоцентризмнің шексіз үстемдігінің ақыры болды. Коперниктің гелиоцентрлік жүйесі әлемнің догмаланған бейнесін жоққа шығарған аса ұлы ғылыми жаңалық еді. Сондықтан да шіркеу "Коперниктік күпірлікке" қарсы батыл күрес жүргізді. 1616 жылы папа тағы Коперниктің ілімін есуастық, философиялық жағынан жалған, "қасиетті жазуға" мүлдем қайшы келетін және нағыз күпірлік ретінде тыйым салды. Оның кітабы өртеліп, "Тыйым салынған кітаптар индексіне" енгізілді. Тек 1835 жылы ғана бұл тыйым салу жойылды.
Жерді орталыққа орналастыратын Күн жүйесінің моделі?
{ "text": [ "Геоцентризм" ], "answer_start": [ 0 ] }
-8382826860176674962#90899_1_1
Орыс әліпбиі
Орыс әліпбиі - ұлттық орыс тілінің жазба және баспа тұлғасы жасалатын графикалық белгілері - әріптері жиынтығының белгіленген ретпен орналасуы. 33 әріп бар. Жазбаша тұлғадағы әріптердің көпшілігі графикалық жағынан баспалық тұлғадан өзгеше.
Орыс алфавитінде қанша әріп бар?
{ "text": [ "33" ], "answer_start": [ 144 ] }
-8382826860176674962#90899_3_1
Орыс әліпбиі
Орыс әліпбиі, "орыс алфавиті" — орыс тілінің әліпбиі. Орыс әліпбиі "болгар, серб" әліпбилері сияқты кириллица негізінде қалыптасты. Тарихи даму барысында оған бірнеше рет реформа жасалды. 1708 ж. Петр I орыс жазуын жеңілдету мақсатымен орыс әліпбиінен 8 әріпті ("пси", "кси", "оме- га", "ижица", "юс", "ферт", "земля", "иле") және екпін белгілерін ("титлы", "силы") шығарып, әріптердің түрін өзгертті. 1918 ж 10 октябрьдегі халық Комиссалары Кеңесінің Декреті бойынша сөз аяғында қатаң дауыссыздан кейін келетін "ять", "ита", "десричное" таңбалары алынып тасталады. Бұл реформалардың аралығында орыс әліпбиіне "й" және "е" әріптері қосылды. Қазіргі орыс әліпбиі орыс сөздерінің фонематикалық, морфологиялық жүйесін толық сақтай отырып, хатқа түсіруге жеткілікті 33 әріптен тұрады. Жуандық (ъ) және жіңішке (ь) белгілері ешбір фонеманы таңбаламайды, тек өзінен кейінгі дауыстының алдында "й" дыбысы естілетінін не өзінің алдындағы дауыссыздың жуан я жіңішке екенін білдіреді. Бұрынғы КСРО халықтарының көпшілігі өз ана тілінің фонетикалық, морфологиялық ерекшеліктерін белгілейтін қосымша әріптер ала отырып, орыс әліпбиін ("армян, грузин, эстон, фин" халықарынан басқалары) қабылдады.
Орыс алфавитінде қанша әріп бар?
{ "text": [ "33" ], "answer_start": [ 762 ] }
-8379426420427827225#26138_1_1
Балмұздақ
Балмұздақ — тоңазытылып жасалған тағам. Балмұздақты сүт, қаймақ, қант, сары май, жеміс-жидек, сондай-ақ, дәмді, хош иісті тамақтық заттар қоспаларынан жасайды. Құрғақ қоспаға карамель сірнесі, қышқылдар, жұмыртқа ұнтағы, бал, хош иісті шәрбат, шырындар және агар, альгинат, желатин, крахмал, пектин сияқты тұрақтандырғыштар қосады.
Балмұздақтың негізгі ингредиенттері қандай?
{ "text": [ "сүт", "қаймақ", "қант", "сары май", "жеміс-жидек", "хош иісті тамақтық заттар", "карамель сірнесі", "қышқылдар", "жұмыртқа ұнтағы", "бал", "шәрбат", "шырындар", "агар", "альгинат", "желатин", "крахмал", "пектин" ], "answer_start": [ 52, 57, 65, 71, 81, 112, 175, 193, 204, 221, 236, 244, 258, 264, 274, 283, 292 ] }
-8377555240087691312#11670_1_1
Бостандық ескерткіші
Бостандық ескерткіші (Statue of Liberty) — Солтүстік Америкадағы ағылшын иелігіндегі жерлердің азаттық күресіндегі Франциямен болған одақтастыққа ескерткіші ретінде Францияның АҚШ-қа тартқан сыйлығы.
Америка Құрама Штаттарына Бостандық мүсінін кім берді?
{ "text": [ "Францияның" ], "answer_start": [ 165 ] }
-8371535039532356679#11811_1_1
Уран (ғаламшар)
Уран — Күн жүйесінің жетінші ғаламшары. 1781 жылы наурыздың 13-інде Уильям Гершель ашқан. Грек (юнан) уақыттың құдайы Кроностың мадағына аталған. Уран - бұл Кроностың латын атауы. Күнді 84 жылда бір рет айналады.
Уран алғаш рет қашан және кім ашылды?
{ "text": [ "1781 жылы наурыздың 13-інде", "Уильям Гершель" ], "answer_start": [ 40, 68 ] }
-8367521921366977691#61470_2_1_1
Антигендер
Антигендер — гендеp жағынан ерекше бөлек немесе олардың жасанды түрлері. Организмде арнайы иммундық (антидене, немесе әсерленген лимфоцит клеткаларын жасау) жауап туғыза алады. Антигендік қасиет барлық тірі организмдердің макромолекулаларына — белоктарға, полисахаридтерге, карбогидраттарға, липополисахаридтерге (табиғи антигендер) және бір қатар күрделі жасанды полимерлерге (жасанды антигендер) тән. Барлық табиғи Антигендер белгілі бір биологиялық түрге тән, ал өзара олар тәнсіз, яғни әр түрге тән. Физико-химиялық қасиеттеріне қарай олар кор пускулдық (мысалы бактериялар), ерігіштік (мысалы токсиндер мен ферментер) болып бөлінеді. Антигендер қүрамында әрдайым иммундық жауаптың тәндігіне жауапкер детерминанттар болады. Бұл жауапкершілік Т-лимфоциттердің рецепторларына жабысу және қорғаныс жауаптарын тұрақтандырумен байланысты. Көпшілік Антигендер құрамында бірнеше тәнді және тәнсіз детерминанттар болады, сөйтіп олар к ө п немесе бір валентті бола алады. Егер мұндай антигендердің құрамында бөтен заттар болмаса, оларды д а р а Антигендер деп атайды.
Иммундық реакцияны тудыруы мүмкін кез-келген зат?
{ "text": [ "Антигендер" ], "answer_start": [ 0 ] }
-8363048993847148349#38430_1_1
Ведалар
Ведалар (санскритша - білім) - үнді әдебиетінің ең көне (2 ғасыр соңы - біздің заманымызға дейінгі 1 ғасыр басындағы мың жылдықтар) діни және философиялық мұралары. Ведалар әнұрандар мен құрбандық шалу формулаларынан (Ригведа, Самоведа, Яджурведа, Атохорведа), теологиялық трактаттардан (брахмандар мен упанишадтардан) тұрады. Ежелгі Үндістанның мәдени-әлеуметтік өмірі туралы көптеген деректер ала аламыз. Ведаларда Құдай мен адамның арасындағы үйлесімділіктің маңызы дәріптеледі.
Веда сөзінің мағынасы қандай?
{ "text": [ " білім" ], "answer_start": [ 21 ] }
-8363048993847148349#38430_2_1
Ведалар
<big>ВЕДТЕР</big> (санскр. - "басқару, білу") - ертедегі үнділер: Ригведтің, Атхарваведтің, Самаведтің және Яджувердтің қасиетті кітаптарының төрт тарауы. Б. з. б. 12-17 ғасырларда жазылған. Аталған кітаптарға қатысты брахмандар да (ведтердің әдет-ғұрпы баяндалып, түсіндірілетін кітаптар), үнді ғұрпының мистикалық мағынасы түсіндіріліп, ведтер символикасы ашып көрсетілетін араньяктар да ("Орман кітаптары"), кейіннен жасалған Упанишадтар да (Ведтерге табыну мен олар туралы мифология философиялық тұрғыданнегізделетін Құдай, адам, табиғат туралы жалпы пайымдау алдыңғы қатарға қойылатын кітаптар) "В." сөзімен белгіленеді. "В." сөзі "қасиетті кітап", "асқан даналық" мағынасымен жалпы атау ретінде де қолданылады. Ведтерде ертедегі діни түсініктермен қатар ойша жору бөлімдері де бар, оларда дүниенің болуы мен адамның іс-әрекеттерінің себептері және мақсаттары туралы мәселе қойылады.
Веда сөзінің мағынасы қандай?
{ "text": [ "білу" ], "answer_start": [ 51 ] }
-8335157193520522276#66811_1_1
Калориялық
Калориялық (Калорийность) - азық өнімдерінің немесе тамақтану рационының энергетикалық құндылығы; 100 грамдағы ккал-мен белгіленеді; бір кг қатты немесе бір текше метр жану газының толық жанғандағы бөлген жылуы.
Тағамның энергия құрамын қалай өлшейміз?
{ "text": [ "Калориялық (Калорийность) - азық өнімдерінің немесе тамақтану рационының энергетикалық құндылығы" ], "answer_start": [ 0 ] }
-8331850850913516352#42949_1_1_1
Тибет таулы қыраты
Тибет таулы қыраты, Цинхай-Сикан-Тибет таулы қыраты – Жер шарындағы ең биік және аумақты таулы қырат. Орталық Азия, Қытай жерінде. Oңтүстігінде Гималай, солтүстігінде Кунлунь, батысында Памир және Гиндукуш, Қарақорым, шығысында Сино-Тибет тау жүйелерімен шектеледі. Жер аумағы 2 млн. км². Орташа биіктігі 4000 – 5000 м, көптеген жоталардың биіктігі 6000 – 7000 м-ге жетеді. Негізінен құмтас, әктас, сазды тақтатас, гранит, гнейстен түзілген. Т. т. қ. солтүстік жағы герцин, орта бөлігі мезозой (Тынық мұхит қатпарлығы), оңтүстік Aльпі қатпарлығы кезінде жаралған. Альпі тау жаралу кезеңінде Т. т. қ. жаппай қуатты көтерілуге ұшырады. Тау жаралу қозғалысының мұнда әлі де тоқталмағандығына көпшілік бөлігінің сейсмикалық ауданға жататындығы және термальдық бұлақтардың көп болуы дәлел бола алады. Солтүстік Кайлас және Ньенчен-Тангла жоталарына дейін эрозияға ұшырамаған, ішкі ағын жоқтың қасы. Оңтүстікгіне қарай Гандисышань және Гималай жоталарының аралығында тауаралық тектоникалық ойысқа сай кең ойпаң орналасқан. Бұл бөлікпен Инд және Цангпо (Брахмапутра) өзендері ағып өтеді. Тибеттен Азияның ең ірі өзендері: Инд, Брахмапутра, Салуин, Хуанхе, Янцзы, Меконг басталады. Тас көмір, темір кентасы, түсті металдар, т.б. кен орындары бар. Климаты тым контине
Тибет үстірті картада қай жерде орналасқан?
{ "text": [ "Орталық Азия, Қытай жерінде" ], "answer_start": [ 102 ] }
-8316047946542602963#552391_3_1
V деген Вендетта (фильм)
Онда Құрама Патшалықты неофашистік режим жайлап алған. Алдын-ала ойластырылған лаңкестік әрекеттер арқылы төңкеріс ұйымдастыруды көздейтін азаттық үшін күресуші анархист V есімді кейіпкерді Хьюго Уивинг және V-дің көмегімен құтқарылған жергілікті телевизияда ассистент болып жасайтын Иви рөлін Натали Портман, сондай-ақ V-ді тоқтату үшін тергеу жүргізетін детектив рөлін Стивен Ри сомдайды.Санат:2005 жылғы фильмдерСанат:2006 жылғы фильмдерСанат:АҚШ фильмдеріСанат:Ағылшын тіліндегі фильмдер
Вендетта үшін Ви фильмінде Виді кім ойнады?
{ "text": [ "Хьюго Уивинг" ], "answer_start": [ 190 ] }
-8307438775283324874#14380_1_1_1
Екінші дүниежүзілік соғыс
{{Қарулы қақтығыс|қақтығыс=Екінші дүниежүзілік соғыс|сурет=WW2 collage.jpg|сурет атауы=Сол жақ баған (жоғарыдан төмен): Гитлер Эйфель мұнарасының аясында, 1940 жыл. маусым; Макс Альперттің "Комбат" фотосы-кеңес офицері 1942 жылдың шілдесіндегі шабуылда жауынгерлерді көтереді; американдық 1-ші жаяу әскер дивизиясының әскерлерін Омаха жағажайына қондыру, 1944 ж. 6 маусым; Рейхстагтың төбесіне кеңес туын орнату, 1945 ж. Мамыр. Оң жақ баған (жоғарыдан төмен): Перл-Харборға шабуылдан кейін батып бара жатқан американдық "Аризона" Әскери-теңіз кемесі, 1941 жылғы 7 желтоқсан; Францияның солтүстігіндегі неміс жолбарысы, 1944 ж. наурыз; 1945 ж. 23 ақпанда Иводзиманың үстіне жалауша салу; Нагасаки үстіндегі ядролық саңырауқұлақ, 1945 ж. 9 тамыз.|дата=1 қыркүйек 1939 – 2 қыркүйек 1945|орын=Еуропа, Азия, Африка, Тынық мұхит, Атлант мұхиты|нәтиже=Германия капитуляциясы туралы келісім• Антигитлерлік коалицияның жеңісі; Германия мен оның одақтастарының жеңілісі• Неміс аумақтарын жаулап алу және олардың жеңімпаздар арасында бөлінуі• Біріккен Ұлттар Ұйымын Құру• Фашизм мен нацизм идеологияларына тыйым салу және айыптау• Ұлыбритания мен Францияның жалпы әлемдік саясаттағы рөлінің төмендеуі• КСРО мен АҚШ жоғарғы державаларға айналуда
2-ші дүниежүзілік соғыс қашан басталып, аяқталды?
{ "text": [ "1 қыркүйек 1939 – 2 қыркүйек 1945" ], "answer_start": [ 750 ] }
-8307438775283324874#14380_3_1
Екінші дүниежүзілік соғыс
Екінші дүниежүзілік соғыс (1 қыркүйек, 1939 жыл – 2 қыркүйек, 1945 жыл) — дүние жүзіне үстемдік жасау үшін Германия, Италия, Жапония тарапынан басталған соғыс. 1933 ж. нацистік диктатура орнағаннан кейін Германия дүние жүзіне үстемдік жүргізу жоспарын жүзеге асыруға кірісті. Оны Италия және Жапония үкіметтері қолдады.
2-ші дүниежүзілік соғыс қашан басталып, аяқталды?
{ "text": [ "1 қыркүйек, 1939 жыл – 2 қыркүйек, 1945 жыл" ], "answer_start": [ 27 ] }
-8304377447056370335#515591_2_1
Флорида
Флори́да (Florida) — АҚШ-тың оңтүстік-шығыс бөлігіндегі орналасқан штаты. Жер ауданы бойынша елде 22-ші орында - 170 304 км². Халық саны бойынша 4-орында - 19 317 568 адам (2012). Әкімшілік орталығы - Таллахасси] қаласы, ең үлкен қаласы - Джэксонвилл. Басқа ірі қалалары - Тампа, Сент-Питерсберг, Орландо және Хайалиа. Әлемге әйгілі Майами курорттық қаласымен танымал.
Флорида елдің қай бөлігінде орналасқан?
{ "text": [ "оңтүстік-шығыс" ], "answer_start": [ 29 ] }
-8296847486203382722#558169_2_1
Ұялшақ мимоза
Тітіркендірген кезде ұялшақ мимоза алдымен тітіркенген жапырақтарын, одан кейін оған жақын орналасқан, ең ақырында қашық орналасқан жапырақтарын да жиып алады. Мимозадағы қозудың қозғалу жылдамдығы 5 см/сек-қа жетеді. Қозудың көптеген клеткалар арқылы таралуы олардың өзара байланысты екендігін білдіреді, осының нәтижесінде өсімдік біртұтас организм ретінде тіршілік етеді.
Жапырақтары оған тиген кезде жабылатын өсімдік?
{ "text": [ "ұялшақ мимоза" ], "answer_start": [ 21 ] }
-8288910101923368160#21997_1_1
Анд таулары
Анд таулары, "Анд Кордильерасы" – Жер шарындағы ең ұзын (9000 км) тау сілемі, ең алып Кордильера тау жүйесінің Оңтүстік Америкадағы бөлігі. Ол Оңтүстік Американың Тынық мұхит жағалауын бойлай, солтүстіктен оңтүстікке қарай созыла жатқан тау тізбектен тұрады.
Оңтүстік Америкадағы Анд таулары қайда орналасқан?
{ "text": [ "Кордильера тау жүйесінің Оңтүстік Америкадағы бөлігі. Ол Оңтүстік Американың Тынық мұхит жағалауын бойлай, солтүстіктен оңтүстікке қарай", "Оңтүстік Америкадағы бөлігі" ], "answer_start": [ 86, 111 ] }
-8286966211355378010#38743_1_1
Тур де Франс
Тур де Франс немесе Франция Туры - әлемдегі ең белгiлi және мәртебелi велосипед жарысы, Францияда жыл сайын өткiзiлетiн көпкіндік сайыс. Бейресми атауы - үлкен топса.«Тур де Франс» веложарысы о баста L’Auto (осы күнгі L"Équipe) үнжарисының жарнамалық жобасы ретінде ұйымдастырылған, оның негізін қалаушы әрі редакторы - Анри Дегранжем, және Париж-Брест (демеушісі Le Petit Journal) мен Бордо-Париж веложарыстарымен бәсекелес болады деп жоспарланған.
Тур де Франстың мақсаты қандай?
{ "text": [ "жарнамалық жобасы ретінде ұйымдастырылған" ], "answer_start": [ 240 ] }
-8282984102562121282#572994_1_1
Twenty One Pilots
Twenty One Pilots - бұл тобын көбінісе twenty one pilots немесе TWENTY ØNE PILØTS деп ұқсатады.) — Америкалық дуэт, (Огайо штаты) Колумбус қаласынан. Бұл топ 2009 жылы құрылды. Оның құрамына Тайлер Джозеф, Джош Дан кірді. Олар өз күшімен екі альбом шығарды; Twenty One Pilots және "Regional at the Best". 2012 жылы олар "Fueled by Ramen" - атты лейбліменкелісімшартқа отырып, 2013 жылы студиялық альбом "Vessel"-ді шығарды. 2015 жылдың 19 мамырында топ "Blurryface" атты студиялық альбом шығарды.
Жиырма бір ұшқыш fueled by ramen компаниясына қашан қол қойды?
{ "text": [ "2012 жылы" ], "answer_start": [ 305 ] }
-8282167736669523969#648935_2_1
Бхимрао Рамджи Амбедкар
Бхимрао Рамджи Амбедкар (English: Bhimrao Ramji Ambedkar; Marathi: भीमराव रामजी आंबेडकर) (14 сәуір 1891 - 6 желтоқсан 1956), сонымен қатар Доктор. Бабасахеб Амбедкар, үнді заңгері, экономист, саясаткер және әлеуметтік реформатор болған. Ол Далит буддистік қозғалысын шабыттандырды және қол тигізбейтіндерге (далиттерге) қатысты әлеуметтік кемсітушілікке қарсы үгіт-насихат жүргізді. Ол сондай-ақ әйелдер мен еңбек құқықтарын қолдады. Ол тәуелсіз Үндістанның алғашқы заң және әділет министрі, Үндістан конституциясының сәулетшісі және Үндістан Республикасының негізін қалаушы болды.
Үнді Конституциясының әкесі ретінде кім танымал?
{ "text": [ "Бхимрао Рамджи Амбедкар" ], "answer_start": [ 0 ] }
-8271471792563404887#10279_1_1
Конго Демократиялық Республикасы
Конго Демократиялық Республикасы (République démocratique du Congo) — Африка құрлығындағы жер көлемі жағынан үшінші орындағы мемлекет. Конго Демократиялық Республикасы елі Бурунди, Конго Республикасы, Орталық Африка Республикасы, Оңтүстік Судан, Уганда, Руанда, Танзания, Замбия, Анголаның Кабинда аймағымен шектеседі.Аумағы 2 345 410 км². Халқы – 77,44 млн. (2014). Астанасы – Киншаса қаласы.Тілдері: француз тілі (мемлекеттік тіл), лингала, кингвана, киконго, чилуба.
Конго Демократиялық Республикасы әлем картасында қай жерде орналасқан?
{ "text": [ "Африка құрлығындағы" ], "answer_start": [ 70 ] }
-8264967780463472394#26871_2_1
Глобус
Глобус — картографиялық бейнелер түсірілген, кескіндердің геометриялық ұқсастығы мен аудандардың арақатынастары сақталған Жердің, Айдың, планеталардың және аспан сферасының шар тәрізді үлгісі. Жер Глобусы тақырыбы (жалпы географиялық, саяси, тектоникалык, климаттық, тағы да басқалары), масштабы және арналу мақсаты бойынша бөлінеді. Ең көп қолданылатын Жер глобусы 1:30 млн — 1:80 млн масштабта болады. Көбінесе көрнекті құралдар ретінде қолданылады. Ең бірінші Глобусты неміс географы және саяхатшысы М. Бехайм жасаған (1492 жылы) деп саналады.
Әлемнің алғашқы глобусы қашан жасалды?
{ "text": [ "1492 жылы" ], "answer_start": [ 522 ] }
-8263416714045987585#560314_1_1
Уиллоу Шилдс
Уи́ллоу Шилдс (ағыл. "Willow Shields", 1 маусым 2000, Альбукерке, Нью-Мексико, АҚШ) – американдық актриса. «Аштық ойындары» фильмінде Примроуз Эвердин рөлімен танымал болды.
Аштық ойындарында Примроз Эвердинді кім ойнады?
{ "text": [ "Уи́ллоу Шилдс" ], "answer_start": [ 0 ] }
-8259094205864171510#31862_4_1
Хайуанаттар бағы
Алғаш хайуанаттар бағы б.з-дан 1500 жыл бұрын Мысырда, 1000 жыл бұрын Қытайда ("«Білім бағы»" деген атпен) ұйымдастырылған. Еуропада 18–19 ғасырларда ашылды (Венада 1752 жылы, Мадридте 1774 жылы, Берлинде 1844 жылы, Парижде 1858 жылы, Мәскеуде 1864 жылы, т.б.).
Әлемдегі алғашқы хайуанаттар бағы қашан ашылды?
{ "text": [ "б.з-дан 1500 жыл бұрын" ], "answer_start": [ 23 ] }
-8258521154947838247#534317_3_1_1
Негізгі тізбек жұлдыздары
Негізгі тізбек жұлдыздары сутегілік жану (теромядролық реакция) сатысында болады. Сутегі жанып таусылған соң гелийдің жануы (теромядролық реакция) басталады да, ісініп Алып қызыл жұлдызға айналады. Күн жүйесіндегі күн дәл қазір сондай негізгі тізбек жұлдызына жатады.
Ядролық синтез арқылы энергия өндіретін астрономиялық объект?
{ "text": [ "жұлдызға" ], "answer_start": [ 179 ] }
-8251778720828041942#567603_2_1
Флэш (телехикая, 2014)
«Флэш» (ағыл. The Flash) - америкалық телехикая, бас редакторлары ГрегомБериланти, Эндрю Крисбер және Джефф Джонс. Бұл DC comics-тің Флэш(Барри Ален) суперқаһарманы жайлы телехикая, осысуперқаһарманның құрушылары Роберт Кнайгер, Джон Брум жәнеКармин Инфантино. Ең бірінші сынамалы эпизоды 2014 жылдың 7 қазанында ұсынылды.Ал2014 жылдың 21 қазанында телехикая 1 сезонға созылды. 2015 жылдың 11қаңтарында сериал 2 сезонға создырылды, оның көрсетілімі 6 қазан 2016 жылы басталды. Ал 2016 жылдың 11наурызында телехикаяны 3 сезонға дейін созды.Барри Ален бала кезінде анасы көз алдында қаза тапты, осы оқиғадаБарридің әкесін әділсіз айыптап жіберді. Барри өскен кезіндесотмедсараптаушы болып жұмыс істеп осы оқиғаны толығыраққарастырды. Аллен анасының өлімінің себептерін анықтайын деп,Харрисон Уеллспен кездеседі. Бір күндері Харрисон Уеллстің бөлшектездеткіші жарылған кезде Алленге найзағай ұрады. Осының кесіріненБарри 9 айға комаға түседі. Кейін комадан шыққан соң, өзінің қабілеттеріжайлы біледі. Ол адам күші жетпейтін жылдамдықта жүгіре алатын еді.Бірақ ол өзін суперқабілеті бар жалғыз адаммын деп ойлады.
Флэш телехикаясы қашан басталды?
{ "text": [ "2014 жылдың 7 қазанында" ], "answer_start": [ 289 ] }
-8239148364390953861#48200_1_1_1
Хлоропласт
Хлоропласт (грек. chloros — жасыл және plastos — соғып жасау) — фотосинтез процесін жүзеге асыратын өсімдіктердің жасуша ішкілік органоиды. Жарықсыз өсірген өсімдіктерде болатын этиопластар жарықтың әсерінен жасыл түске боялып, хлоропластқа айналады. Осы айналу барысында ішкі мембрана қатпарлана өсіп тилакоид (бір қабат мембранадан тұратын жұқа құты-қапшық) түзеді. Тилакоидтар өзара топтасып граналар пайда болады. Тилакоидты граналар жуып, дестелеп қойған тостаған-табақшаны елестетеді. Онда пигменттер, электрон тасымалдағыш тізбек және ферменттер шоғырланады. Тилакоидты граналардан бос кеңістікті строма деп атайды. Хлоропласт тилакоидты граналардың саны бірнешеу. Оларды өзара стромалық тилакоид жалғастырып тұрады. Стромада фотосинтездің биохимиялық реакциялары жүреді. Жоғары сатыдағы өсімдіктерде хлоропласт сопақша, линза тәрізді. Оның ұзындығы 5 — 10 мкм, ені 2 — 3 мкм. Әр жасушада шамамен 20 — 30-дай хлоропласт болса, балдырларда мөлшері өте үлкен, формасыз 1 — 2 данасы ғана болады. Хлоропласт жартылай дербес (автономды) құрылым, себебі онда мембраналық тилакоидты жүйеден басқа меншікті белок синтездегіш тетіктер бар. Оларға сақина тәрізді ДНҚ молекуласы мен РНҚ және рибосомалар жатады.
Өсімдік жасушасында хлоропласт не істейді?
{ "text": [ "фотосинтез процесін жүзеге асыратын" ], "answer_start": [ 64 ] }
-8238246874610280180#12044_1_1
Халықаралық валюта қоры
Халықаралық пұл қоры (Іnternatіonal Monetary Fund (ІMF) — әлемдік қаржы жүйесінің тұрақтылығына қатысты туындайтын түйткілдерді зерттейтін және қажет болған жағдайда мүше елдерге қаржылық және техникалық қолдау ұсынатын халықаралық ұйым. Оның штаб-пәтері АҚШ астанасы Вашингтонда орналасқан. Құрамына 184 мемлекет кіреді.ХВҚ — мүше мемлекеттер арасындағы валюта несие қатынастарын реттейтін, төлем теңгерімінің тапшылығынан валюталық қиындықтар туындаған кезде оларға шет ел валютасымен қысқа және орта мерзімді несие беру жолымен қаржы көмегін көрсететін халықар. ұйым. Брет-Будстағы конференцияның (АҚШ‚ 1944) шешіміне сәйкес құрылған. Оған БҰҰ-ның мамандандырылған мекемесі мәртебесі берілген. Ресми мақсаты — валюта-қаржы саласындағы халықар. ынтымақтастыққа және дүниежүз. сауданы дамытуға жәрдемдесу. Қордың активтері, көбінесе қатысушы мемлекеттердің жарналары (үлестері) есебінен құралады
ХВҚ-ға қанша ел кіреді?
{ "text": [ "184" ], "answer_start": [ 301 ] }
-8233137967002630276#28019_1_1
Жібек
Жібек – жібек құртының пілләсынан өндіріліп, тоқыма-мата өнеркәсібінде пайдаланылатын табиғи талшық. Кейде сондай талшықтан тоқылған матаны да жібек деп атайды. Жібек құрты қуыршаққа айналар алдында арнаулы бездері бөлетін жібек жіпше – піллә түзеді.
Жібек матаны жасау үшін материал қайдан келеді?
{ "text": [ "жібек құртының пілләсынан" ], "answer_start": [ 8 ] }
-8233137967002630276#28019_2_1
Жібек
Өндірістік жібек, негізінен, тұт ағашының қолдан өсірілетін (асыранды) құртынан және жабайы емен құртынан алынады. Асыранды жібек құрты барлық жібектің 90%-ын береді. Көп еңбек қажет ететіндіктен, жібек ең қымбат саналады. Сондықтан қазір жасанды жібек өндірісі жолға қойылған. Жалғыз пілләдан алынған талшық тым жіңішке болатындықтан, тікелей өндірісте қолданылмай, тек жібек қасиетін зерттеу үшін пайдаланылады. Жібектің механикалық қасиеттері жоғары, әрі жақсы диэлектрик, 120 – 130°С ыстыққа төтеп береді, тек 160 – 170°С-та ғана ыдырай бастайды.
Жібек матаны жасау үшін материал қайдан келеді?
{ "text": [ "тұт ағашының қолдан өсірілетін (асыранды) құртынан", "жабайы емен құртынан" ], "answer_start": [ 29, 85 ] }
-8229495571997333321#13040_1_1_1
Қара теңіз
Қара теңіз (Чёрное море, Kara deniz, Роntos Euxenos) — мейірбан теңіз, Атлант мұхиты алабына жататын теңіз. Кіші Азия мен Еуропа аралығында жатыр. Жағалауында Түркия, Болгария, Румыния, Украина, Ресей, Грузия елдері орналасқан. Батысында Босфор бұғазы арқылы Мәрмәр теңізі мен, одан әрі Дарданелл бұғазы арқылы Эгей және Жерорта т-дерімен, солт-нде Керч бұғазы арқылы Азов теңізі мен жалғасады. Ауданы 420,3 мың км². Ұзындығы 1148 км, ені 615 км, ең терең жері 2211 м. Жағасының ұзындығы 4074 км және аз тілімделген. Батысы мен солт. батысында жағасы жайпақ, кей жерінде жыралы. Шығысы мен солт. бөлігіндегі Қырым түбегінің жағасыны таулы болып келеді. Ірі шығанақтары: Каркинит, Каламат, Днепр-Буг, Днестр. Аралдары (ірілері — Березань, Змеиный) аз. Теңізге Дунай, Днепр, Оңт. Буг, Рионн, Чорох, т.б. өзендер құяды. Қ. т. палеогеннің аяғынан неоген мен антропогенге дейінгі аралықта қалыптасты. Қалыптасуының алғашқы сатысында Каспий теңізімен біртұтас су айдыны болып, төмен плиоценнің аяғында Кауказ жотасының көтерілуінен екіге бөлінген. Қара теңіз құрлық ортасында жатқандықтан климаты континенттік. Ауаның қаңтардағы орташа температурасы: солтүстік-батысында -2.6- 3˚С, оңтүстігінде 6-9˚С, батысында -1.4˚С және солтүстігінде -25 -30˚С-қа жетеді.
Қара теңіз әлемде қайда?
{ "text": [ "Кіші Азия мен Еуропа аралығында" ], "answer_start": [ 108 ] }
-8227764419006176127#51528_1_1_1
Жер жырту
°Жер жырту — топырақты өңдеудің негізгі әдісі. Жер жырту кезінде Жер қыртысын аудару, қопсыту, араластыру, т. б. жұмыстар орындалады. Жерді соқамен жыртады. Соқаның бұрандалы, жартылай бұрандалы, цилиндрлі, қайырмасыз, т. б. түрлері бар. Жер жыртудың үш тәсілі қолданылады: <br>1) Жер қыртысын аударып жырту. Бұл кезде бұрандалы не цилиндрлі соқамен ені 40 см жер қыртысын 180°-қа аударып жыртады. Бұл әдіс ауыр сазды әрі шымдалған жерлерде көбірек қолданылады. Себебі мұндай жыртудың артынан топырақты қосымша өңдеу қажет; <br>2) Жер қыртысын айыра жырту. Мұнда жер қыртысы бір-біріне 45 бұрышпен, 135° шамасына аударылады;<br> 3) шолақ түренді соқамен жырту. Бұл әдіспен жерді жыртқанда топырақтың үстіңгі тозаңданған қабатынан түрен мен пышақ 10 см тілген қыртыс қайырманың жәрдемімен қарықтың түбіне түседі де, төм. қабаты үстіне аударылады. Бұл әдіспен жыртылған жердің беті тегіс келеді және жер өңдеудің тырмалау, қопсыту сияқты жұмыс түрлерін жүргізу жеңіл болады. Қыртыс жақсы жентектелуі үшін ылғал топырақ біраз кеуіп, иленбейтін және соқаға жабыспайтын болған кезде жыртады. Жер жырту тереңдгі топырақ қабатының қалыңдығына, егілетін дақылдардың биол. ерекшелігіне, арамшөптің көптігіне, т. б. байланысты.
Топырақты өңдеу өнері қалай аталады?
{ "text": [ "Жер жырту" ], "answer_start": [ 1 ] }
-8226594632709316960#677395_3_1
Түлкі мен ит
* Микки Руни — Тод* Курт Рассел — Коппер* Перл Бэйли — Үлкен ана* Жак Альбертсон — Амос Слейд* Сэнди Дункан — Викси* Жанетт Нолан — Жесір Твид* Пэт Баттрам — Бастық
Түлкі мен итте копперді кім ойнайды?
{ "text": [ "Курт Рассел" ], "answer_start": [ 20 ] }
-8217270856840262537#18384_1_1
1994 жылғы Қысқы Олимпиада ойындары
Норвегия астанасы Лиллехаммер қаласында XVII қысқы олимпиада ойындары 1994-ші жылғы акпанның 12-і мен 27-і аралығында өтті.
Норвегиядағы қысқы Олимпиада ойындары қайда өтті?
{ "text": [ "Лиллехаммер қаласында " ], "answer_start": [ 18 ] }
-8204851229567372368#526473_2_1
Рэй Крок
Реймон Альберт Крок (ағыл. Raymond Albert Kroc), бейресми Рэй Крок (Ray Kroc; 5 қазан 1902 — 14 қаңтар1984)-америкалық кәсіпкер, ресторатор, McDonald’s корпорациясының негізін қалаушы. «Тайм» журналында «100 айрықша маңызды ғасыр адамдары» қатарына енген. Есептеулер нәтижесінде дүниеден өткеннен кейін $500 млн қазына-мүлік жинағаны белгілі болды.
McDonald ' s иесі қашан қайтыс болды?
{ "text": [ " 14 қаңтар1984" ], "answer_start": [ 92 ] }
-8196094136014748376#528028_4_1
Вьетнам соғысы
# Оңтүстік Вьетнамдағы азаматтық соғыс (1957—1964 жылдар).# АҚШ-тың толық араласуы (1965—1973 жылдар).# Соғыстың ақырғы кезеңі (1973—1975 жылдар).
Вьетнам соғысы қашан болды?
{ "text": [ "(1957", "1975" ], "answer_start": [ 39, 133 ] }
-8185709606011547933#132753_1_1
Абуджа
Абуджа (Abuja) — Нигерияның астанасы, халық саны 107 069 адам (1991). Лагостың солтүстік-шығысында, шамамен 480 км-ге жуық қашықтықта орналасқан қаланың құрылысы 1976 жылы сәулетші Танге Кензоның жетекшілігімен басталған. Астана орны оның орталықта орналасқандығына және климатының қолайлығына байланысты таңдалған. 1991 жылы астана Лагостан Абуджаға ресми түрде ауыстырылды.
Федералды астана Лагостан Абуджаға қашан көшірілді?
{ "text": [ "1991 жылы" ], "answer_start": [ 316 ] }
-8183071398888308283#31392_1_1
Сүрме
Сүрме (лат. "Stіbіum"; Sb) — элементтердің периодтық жүйесінің V тобындағы химиялық элемент, атомдық нөмірі 51, атомдық массасы 121,75. Шығыс елдерінде бұдан 3000 жыл бұрын ыдыс жасауда қолданылды.
Периодтық кестеде сурьма қай жерде орналасқан?
{ "text": [ "51" ], "answer_start": [ 108 ] }
-8178055500815568689#677883_4_1
Олимпиада ойындарындағы шайбалы хоккей
1998 жылдан бастап Олимпиадаларда әйелдер арасындағы хоккей турнирі де өткізіле бастады.
Әйелдер хоккейі қашан олимпиадалық спорт түріне айналды?
{ "text": [ "1998 жылдан бастап" ], "answer_start": [ 0 ] }
-8177171735936658616#17275_3_1
Ніл
Ніл (Nіlus , Neіlos) — Африкада орналасқан дүние жүзіндегі ең ұзын өзен.
Картада Ніл өзенінің орналасқан жері?
{ "text": [ "Африкада" ], "answer_start": [ 23 ] }
-8176683307785975690#19269_1_1_1
Маршалл жоспары
Маршалл жоспары (Marshall Plan, ресми атауы European Recovery Program – «Еуропаны қайта құру бағдарламасы») — Батыс Еуропа мемлекеттеріне Екінші дүниежүзілік соғысынан кейін АҚШ тарапынан экономикалық жәрдем жүргізу бағдарламасы.Еуропада экономикалық тұрақтылық орнатып, батыс Еуропа мемлекеттеріне АҚШ экономикалық ықпалын жаю үшін жүргізілген. Жоспар АҚШ мемлекеттікхатшысы Джордж Маршаллдың атымен аталған, ресми атауы "European Recovery Program" (Еуропаны қалпына келтіру бағдарламасы). Жоспарды жүзеге асыруға Еуропаның 17 елі, соның ішінде Батыс Германия да қатысты.
АҚШ Маршалл жоспарына кім көмектесті?
{ "text": [ "Батыс Еуропа" ], "answer_start": [ 110 ] }
-8163517476808703513#60926_1_1
Серотонин
Серотонин — биогенді камин, қан иммунитетін қоздырушы медиатор. Фенилаланин-гидроксилаза және декарбоксилазаның көмегімен триптофаннан құралады. Серотинин әртүрлі органдарда кездеседі. Әсіресе мидың, ішектің әртүрлі торшаларында, кеміргіштердің тромобоциттердіде және мес торшалардың қүрамында өте көп болады.
Денедегі серотониннің көп бөлігі қайда?
{ "text": [ "мидың", "ішектің", "мес торшалардың қүрамында" ], "answer_start": [ 193, 200, 268 ] }
-8160720703549557497#509343_2_1
Корей соғысы
төменгі жақтан қараңызКорей соғысы (한국 전쟁) — 1950 жылдың 25 маусымынан 1953 жылдың 27 шілдесіне дейін (дегенмен соғыстың ресми түрде тоқтағаны туралы жарияланған жоқ) созылған Солтүстік Корея мен Оңтүстік Корея арасындағы қақтығыс. Негізінен бұл соғысты қырғи қабақ соғыс кезеңіндегі АҚШ-пен ҚХР және КСРО одақтас елдері арасындағы жанама соғыс деп те атайды.
Корей қақтығысы қашан басталып, аяқталды?
{ "text": [ "1950 жылдың 25 маусымынан 1953 жылдың 27 шілдесіне дейін" ], "answer_start": [ 45 ] }
-8151770358019076147#69126_2_1
Тұщы су
Жер бетіндегі судың көлемі 1400 млн текше шақырым. Оның 2,5 пайызы, яғни 35 миллион текше шақырымы ғана ішуге жарамды тұщы су. Егер де адам саны (қазірдің өзінде 7 миллиард) жылдан-жылға өсе берсе, алдағы 30-40 жылда бір жұтым су табудың өзі жер шарының кейбір аймақтарында қиямет-қайымға айналмақ. БҰҰ зерттеуінде алысқа бармай-ақ 2030 жылдары 5 миллиард халық тұщы судың зардабын тарта бастамақ. Бұл - әлемдегі халықтың 67 пайызы ауызсуға қаталайды деген сөз. Дамушы елдердегі аурулардың 80 пайызы сапасыз суды пайдаланғаннан болуда. Содан жыл сайын 3 миллион адам шейіт болады екен. Шөлді, шөлейтті, жартылай шөлейтті болып келетін Қазақстанда суға қаталап жатқан ел. Бүгінгі күні Қазақстанда жер үстіндегі сулардың көлемі 42 млрд т. м. құрайды. Ал жерасты суларының қоры 19 млрд т. м. 2012 жылы қаңтар соңында Ресей ғалымдары Антарктида мұзын 30 жыл бұрғылап, 4000 метр тереңдіктен әлемдегі аса ірі тұщы көлді тапты. Ол көл жалғыз емес екен. Мәңгілік мұзды аймақта ірілі-уақты 80 көл бар болып шықты. Егер де ол суларға қолжетімді болса, жер бетіндегі халықты 150 жыл ауызсумен қамтамасыз етуге болады екен. Бірақ тұщы су мұз астында, тым тереңде жатыр
Жердегі тұщы судың көп бөлігі қайда?
{ "text": [ "Антарктида" ], "answer_start": [ 830 ] }
-8148608903461795916#483593_1_1
Ораза айт
Ораза айт (عيد الفطر — "ид әл-фитр) — ораза ұсталатын Рамазан айынан кейінгі Шәууәл айының бірінші күні, мұсылмандардың маңызды діни мейрамы. Исламдағы екі айт мейрамының бірі. Бұл күні мұсылмандар мешітте жиналып жамағатпен айт намазын оқиды. Ораза ұстауға тыйым салынған күн.
Рамазанның аяқталуы мерекемен атап өтіледі?
{ "text": [ "Ораза айт" ], "answer_start": [ 0 ] }
-8142326944878761133#51154_3_1_1
Ливия
Біздің заманымыздан бұрынғы 8 – 7-ғасырларда қазiргi Ливияның батысында финикиялық қала-мемлекеттер, ал шығысында грек колониялары пайда болды. Біздің заманымыздан бұрынғы 5-ғасырда Ливияны Карфаген, кейiннен римдiктер жаулап алды. 533 ж. Византия империясының құрамына ендi. 643 ж. Араб халифатына қосылды. Ливия 16 – 19-ғасырларда Осман империясының құрамында болды. 1911 – 12 ж. Италия-түрiк соғысының нәтижесiнде Ливия Италия билiгiне өттi. 1934 ж. Ливия ресми түрде Италияның отары болып жарияланды. 2-дүниежүзілік соғыс кезiнде Ливиядағы немiс, италия әскерлерiнің жеңiлiсiнен кейiн (1943) елдi француз, ағылшын әскерлерi басып алды. 1949 ж. қарашада БҰҰ-ның Бас Ассамблеясы Ливияға тәуелсiздiк беру туралы шешiм қабылдады. 1950 ж. Ұлттық Құрылтай жиналысы Ливия Конституциясын бекiттi. 1951 ж. 24 желтоқсанда Ливия Бiрiккен Тәуелсiз Корольдiгi жарияланды. 1969 ж. 1-қыркүйекте Ливияда Муаммар Каддафи бастаған әскери төңкерiс болды. Төңкерiсшiлер елдi Ливия Араб Республикасы деп жариялады. 1977 жылдың 3 наурызынан бастап мемлекет Ливия Араб Социалистiк Халықтық Жамаһириясы болып аталады. Қазақстан мен Ливия арасында 1992 ж. дипломатиялық қатынас орнады. Ливия экономикасының негiзiн мұнай өнеркәсiбi құрайды.
1951 жылы Ливия кімнен тәуелсіздік алды?
{ "text": [ "француз, ағылшын" ], "answer_start": [ 601 ] }
-8141534345288912903#642788_1_1
Қысқы күн тоқырауы
<noinclude>Қысқы күн тоқырауы – 22 желтоқсанда күннің экватордан оңгүстікке карай ең алыс болған эклиптикадағы орны; Солтүстік жарты шардағы ең қысқа күн және ең ұзақ түн. Ол – Жер­­дің өз осінен айналуы ба­ры­сында Күнге көріну мүм­кіндігінің мей­лінше азаюы есептеледі. Қысқы күн тоқырауынан кейін күн аспан күмбезі бойынша жылдық қозғалысында экваторға қарай бұрылып, оны көктемгі күн мен түннің теңесетін күні қиып өтеді. Бұл кезде Солтүстік жар­ты шарда астро­номиялық қыс басталып, Сол­түстік полюс қалың қараңғылық құшағында қалады. Күннің қыс­қы тоқы­рауынан соң күн­нің бір­тіндеп ұзаруы бас­талады.
Оңтүстік жарты шардағы ең қысқа күн қандай?
{ "text": [ "Қысқы күн тоқырауы" ], "answer_start": [ 17 ] }
-8133716176718942531#143857_2_1
Мумбаи
Бұл аталмыш теңіздегі Үндістанның басты айлағы және дүниежүзіндегі ең үлкен әрі тығыз қоныстанған қалалардың бірі. 1534 жылы қалаға португалдықтар иелік еткен. 1661 жылы ІІ Карлға тұрмысқа шыққан Ектерина Брагансаның жасауы ретінде Англияға өтті.
Бомбей қаласы қай елде орналасқан?
{ "text": [ "Үндістанның" ], "answer_start": [ 22 ] }
-8123960642890111195#96789_1_1
БҰҰ-ның даму жөніндегі бағдарламасы
БҰҰ-ның даму жөніндегі бағдарламасы (United Nations Development Programme) — 1965 жылы құрылған. 189 мемлекет қатысады. Мақсаты — дамушы елдерге неғұрлым ұтымды экономика құруларына және табиғи ресурстарды оңтайлы пайдалануларына жәрдемдесу. Негізгі кызметі — табиғи ресурстарды зерттеу, қолданбалы зертгеулерді жүзеге асыру үшін жергілікті жерлерде оқу орындарын және материалдық-техникалық база құру.
Біріккен Ұлттар Ұйымының Даму бағдарламасы қашан құрылды?
{ "text": [ "1965 жылы" ], "answer_start": [ 77 ] }